Afgelopen zaterdag is Jos Leuvenkamp overleden. Naast supporter van FC Groningen mocht Jos ook gerust het archief van de Trots van het Noorden en worden genoemd. Wat er ook over FC Groningen en voorloper GVAV geschreven werd: Leuvenkamp bewaarde het zorgvuldig in plakboeken. In 2021 stond de plakboeken-teller op liefst 259 exemplaren. In dat jaar interviewde d’Olle Grieze-redacteur Machiel Akkerman hem en dat leverde onderstaand artikel op.
Op de eerste etage van zijn knusse huis heeft Jos Leuvenkamp een unieke collectie
opgeborgen in een anonieme kast. Alleen het groen-witte koordje aan de sleutel doet
vermoeden dat hier weleens iets gerelateerd aan De Trots van het Noorden te vinden zou
kunnen zijn. Dat ‘iets’ zijn bij opening van de kastdeuren maar liefst 259 plakboeken
die gewijd zijn aan voorloper GVAV en FC Groningen. De complete geschiedschrijving
van de club zelf ontfutseld aan kranten, tijdschriften en ander drukwerk. Een
onbetaalbare collectie, waarvan met zekerheid gezegd kan worden dat het op het gebied
van FC Groningen zijn gelijke niet kent in Nederland.
De werktuigen voor plakboek nummer 260 liggen klaar op de tafel in de woonkamer. Een schaar, twee potjes lijm en een bril. Terwijl de koffie pruttelt op de achtergrond in de keuken pakt Jos geroutineerd de schaar en scant zijn lijfblad, Dagblad van het Noorden, op alles wat ook maar in de verste verte te maken heeft met de roemruchte volksclub. Dit keer blijft het bij een wedstrijdverslag van het duel tegen RKC. De schaar zorgt ervoor dat de sportpagina al snel onleesbaar is. Maar waar het om te doen is, het wedstrijdverslag, uitgedeelde cijfers en interviews, verdwijnen vliegensvlug van de krant in het volgend archiefstuk. Jos kijkt tevreden voor zich uit, legt zijn hulpmaterialen terzijde en nipt tevreden aan een vers gezet bakkie troost. De inmiddels 81-jarige pensionado kreeg de liefde voor het archiveren, bewaren en selecteren van artikelen mee vanaf de basisschool. Voeg in deze mix zijn passie voor het voetbal en FC Groningen toe en zo groeide zijn knip- en plakwerk uit tot de meest omvangrijke collectie verzameld papier over de FC in wijde omstreken.
Onschuldig virus
‘Ik ben gaan knippen en ben nooit meer opgehouden,’ lacht de voormalig ambtenaar van de gemeente Groningen zijn tanden bloot. ‘Ik werd bevangen door een soort onschuldig virus dat heeft geleid tot deze unieke collectie. Daar ben ik verschrikkelijk trots op. Je kunt op een middag de hele geschiedenis van de club tot je nemen. Gek genoeg zit ik er zelf niet vaak, maar dat is misschien ook logisch. Een journalist leest ook niet constant stukjes van zichzelf terug en voetballers zien soms nooit eigen wedstrijdbeelden terug.’ Voor de nostalgische voetballiefhebber is het echter een eindeloze bron van vreugde.
Het soms breekbare papier verhaalt van keeper Azing Griever die ook op de drafbaan zijn mannetje staat, clubtopscorer Peter Houtman die de Groningse voetbalharten wint en de Koeman-dynastie die wortel schiet. Maar ook is er aandacht voor de gastgezinnen, een in New York wonende Pakistaanse taxichauffeur die fan is van de FC en duizenden andere verhalen die FC Groningen maakt tot de club die het nu is. In deze schatkamer passeert zo in een middag het complete wel en wee van de volksclub pur sang. Een emotionele achtbaan die gaat van degradaties naar de eerste divisie, en evenzovele terugkeren op het hoogste niveau. Maar ook een twaalfde plaats in het seizoen 1971-72 als de club voor het eerst FC Groningen heet in plaats van GVAV. De invoering van shirtsponsoring en de daarbij behorende iconische namen als onder andere AGO, AEGON, Pioneer en Anoz die het clubshirt gesierd hebben. Een onbetaalbare reis in de geschiedenis die door velen in Stad en Ommeland in de vezels wordt gevoeld.
Passie
Als de middag overgaat in de avond vertelt Jos verder over zijn passie voor FC Groningen. ‘In 2003 ging ik met pensioen en had ineens een zee van tijd. Deze besloot ik mede in te vullen met het bezoeken van de trainingen van de FC. In die tijd was het trainingsveld nog pal naast het Oosterpark. Een versleten stuk veld dat op wedstrijddagen gewoon als parkeerplaats werd gebruikt. Ondenkbaar natuurlijk nu. Kijk eens wat de selectie nu ter beschikking heeft op het Topsportzorgcentrum.’ Meerdere velden die met grote liefde behandeld worden en de gelijkenis met een perfect bijgehouden golfbaan moeiteloos kunnen doorstaan. Maar de sfeer langs dat oude veld was ongeëvenaard. Jos genoot zo lokale bekendheid als één van ‘de mannetjes’ die nu eenmaal altijd rond dat veld te vinden waren. Zij zijn de club. Met kritische opmerkingen na een nederlaag, maar ook een arm om de schouder van een speler die het moeilijk had. Dit ritueel verhuisde mee naar het al betere trainingsveld dat de FC naast de Euroborg kreeg.
Bijzondere band met Antonia
Daar bouwde Jos een bijzondere band op met Jarchinio Antonia, de man die met twee assists een groot aandeel had in de bekerwinst die FC Groningen in 2015 behaalde. ‘Een hele gevoelige, temperamentvolle jongen,’ weet Leuvenkamp. ‘Het liep vaak niet bij hem op de training. Frustratie, teleurstelling. Deze emoties vochten vaak om voorrang. Ik zag dat vaker en besloot na een oefensessie waar dit gebeurd was bewust naar hem toe te lopen en een arm om hem heen te slaan. Een beetje op hem inpraten, tot bedaren brengen. Dit werd een regelmatig terugkerende routine. Hij liet het ook gewoon toe. Ja, toen hij tegen PEC Zwolle twee beslissende assists gaf op Albert Rusnák deed me dat wel veel. Als invaller nog wel, met twee watervlugge acties zijn man uitgespeeld. Zo mooi dat hij zo zijn beloning kreeg voor al die trainingsarbeid.’
Meubilair
Zo behoorde Jos jarenlang tot het meubilair van FC Groningen en was een graag geziene langs het trainingsveld. Met de jaren werd het lopen er echter niet gemakkelijker op. De bezoekjes aan de trainingen liepen zienderogen terug. Ook het beklimmen van de trappen voor de Euroborg gingen steeds moeizamer voor de vader van drie kinderen. Tegenwoordig volgt Jos zijn club nog altijd op de voet, maar voornamelijk vanuit het comfort van zijn woonkamer. ‘Ik kijk nog steeds alle wedstrijden van de FC, soms met een buurman samen op de bank. In goede en slechte tijden. Af en toe zie je wedstrijden waarvan je denkt waar ben ik aan begonnen, maar het blijft toch je cluppie.’
Bladeren
De vooravond heeft inmiddels plaats gemaakt voor een tijdstip waarop de stad gehuld is in een donker avondlicht. Nog één keer bladeren door deze waardevolle collectie. De pagina’s tonen trainer Ron Groenewoud die net na de oprichting van FC Groningen te maken krijgt met financiële problemen waardoor het voortbestaan van de club meteen aan een zijden draadje hangt. Handtekeningenjagers die Fandhi belagen. Pim Verbeek die van de Hongaarse trainer Sandor Popovics tipt krijgt hoe hij VAC Izzo Samsung moet gaan bespelen. De kenmerkende verbetenheid van Paul Matthijs die Klaas-Jan Huntelaar de toegang verspert tot het doel. De plakboeken bieden een schitterend beeld van 50 jaar FC Groningen. De club zal dit jubileum ongetwijfeld op indrukwekkende manier vieren, maar de mooiste geschiedschrijving staat toch echt in een kast in Beijum. 259 delen dik.
De Supportersvereniging FC Groningen wenst de familie en vrienden van Jos Leuvenkamp veel sterkte met het verlies. Er is donderdag een openbare afscheidsdienst om 19.00 uur in de Emmaüskerk aan het Ra in Groningen. De crematieplechtigheid is een dag later en vindt in besloten kring plaats. Leuvenkamp werd 84 jaar.